• Blog

Çevirmenler İçin Etkin ve Stratejik Okumanın Önemi

İHSAN SAMET ÇELİK

22 Oct 2022

Çeviri sırasında karşı tarafa yüksek standartların sağlanması için son derece büyük bir öneme sahip olan okuma becerisi; çoğu zaman göz ardı edilen bir detaydır. Ancak okuma becerisi, çeviri konusunda aslında en mühim ve en fazla dikkat edilmesi gereken ayrıntıların başında yer alır.

Okuma becerisi, çevirmeyi yapacak olan kişilerin bireysel tercüme yeteneğini hemen her yönden etkiler. Okuma becerisi; çeviri sırasında kaynak metnin hem mesajını kavrama hem de cümleleri öğelerine doğru biçimde ayırmak için de son derece önemlidir. Bu durum aynı zamanda hedef alınan metnin dilbilimsel açıdan altyapısını oluşturma gibi önemli süreçleri de hızlı bir hale gelen unsurların başında yer alır.

Çeviri Sırasında Metin Okumanın Önemi Nedir?

Metin çevirileri bir olayın, olgunun, durumun ya da düşüncenin ışığında yapılır. Dolayısıyla çeviri sırasında hem etkin hem de stratejik şekilde okuma yapmak, büyük önem arz eder. Metinler, belli kurallar ve bir düzen dahilinde yazılır. Çeviri ise yapılacak sektöre göre kaynak dilden hedef alınan dile aktarılma süreci şeklinde de tanımlanabilir. Özellikle hukuki tercüme gibi almalar ekstra titizlik gerektirir.

Metinler basılı yazılar şeklinde ifade edilir. Çeviri sırasında da el ile ya da daktilo bilgisayar gibi farklı yazı araçları ile hazırlanan metinler kullanılabilir. Bu tür yazıların her çeşit çevirisi alanında çoğu zaman uzman tercüme bürolarından yardım alınır. Çeviri yaparken ise stratejik ve etkin okuma çerçevesi kapsamında olmasına dikkat etmek gerekir. Hem paragraf hem de cümleler arasındaki anlam bütünlüğünün korunması son derece önemlidir. Tüm bunların yanı sıra tercüme sırasında kompozisyon planına da mutlaka sadık kalınmalıdır.

Çeviri Nasıl Yapılmalıdır?

Bir metnin çevirisinin yapılmasına başlanmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı ufak bilgiler vardır. Öncelikle konu olan metine dair mutlaka ön bilgiye sahip olunması gerekir. Hele ki akademik tercüme gibi titizlik gerektiren alanlarda ekstra hassas davranılmalıdır. Bu ön bilgiyi sağlamak için de çevirmenin metni, kapsamlı biçimde gözden geçirip incelemesi tavsiye edilir. Bu noktada etkin ve stratejik okuma devreye girer.

Okuma sırasında önemli noktalar çeviriye başlanmadan önce not alınmalıdır. Sonrasında ise çeviri dosyasının formatına karar verilir. Ardından da metin amacına göre tercüme başlar. Metin tercümesi sırasında mutlaka sessiz ve sakin bir ortam sağlanmalıdır. Bu sayede çeviriyi yapacak olan kişi tüm dikkatini metnin kendine verir. Sessizlik sayesinde de odak bozulmaz.

Çeviri Yaparken Etkin Okumanın Faydaları Nelerdir?

Çeviri sırasında okuma becerisinin iyi olması, son derece önemli bir konudur. Çünkü çeviriye başlanmadan önce mutlaka metnin cümle cümle şeklinde ve tamamının okunması gerekir. Daha sonra da cümle çevirilerine geçilmesi gerekir. Bu sayede metnin türü daha kolay anlaşılır. Aynı zamanda çevirmen de nasıl bir metinle karşı karşıya kaldığına yönelik bilgi edinir. Böylece cümle cümle çevirilere geçildiği zaman, pek çok anlamı bulunan kelime tercümelerinde metne uygun anlamı seçmek zor olmaz. Çeviriye başlamadan önce metni hızlı bir şekilde bile olsa gözden geçirmek bu açıdan büyük önem taşır. Özellikle teknik çeviri gibi hassasiyet isteyen alanlarda daha dikkatli olmakta fayda vardır.

Etkin ve Stratejik Okuma Nasıl Yapılır?

Okuma, son derece karmaşık bir eylemdir. Okuma eylemi; anlam bilimsel, fonetik, söz dizimsel, pragmatik ve biçim bilimsel gibi farklı ayrıntılar ile ele alınır. Bu nedenle her bir aşama önem arz eder. Çevirmenin de gözünden bu detaylar dikkate alınıp anlamların başka dillere çevrilmesi durumu düşünüldüğü zaman stratejik birtakım kararlar gerektiren son derece karmaşık bir eylem olduğu görülür.

Doğal olarak da metin inceleme ile okuma becerileri aslında birbirleriyle tam anlamıyla örtüşür. Bununla beraber de etkin ve stratejik okumanın çevirmenlerin kendilerini geliştirmelerinin gerekli olduğu başlıca konular arasında yer aldığı görülür.

Etkin ve Stratejik Okumanın Çeviriye Sağladığı Faydalar

Etkin ve stratejik okuma çeviri sırasında pek çok fayda sağlar. Bu faydalardan kısaca bahsetmek gerekirse;

• Hataların önceden tespit edilmesini sağlar.

• Çevirinin sağlıklı yapılması için zemin oluşturur.

• Metinlerin anlam bütünlüğünün korunmasında rol oynar.

• Kelimelerin hangi anlamlarda kullanılması gerektiğinin daha kolay anlaşılmasını sağlar.

• Çevirisi yapılacak metnin kısa sürede anlaşılır hemen tercüme işlemine geçilmesine imkan tanır.

Focus Tercüme ile her çeşit metnin çeviri hizmetini almak mümkündür. Alanında uzman tercümanlar ile hatasız ve hızlı sonuçlara kolaylıkla ulaşabilirsiniz.